Reacties op het rouwen

Afgelopen dinsdag schreef ik een stuk over het rouwproces waar ik in zit omdat ik een grote droom heb losgelaten. Ik schreef dat ik het boek dat ik aan het schrijven ben niet meer in de US ga uitgeven (m.b.v. het raadplegen van de I Tjing) en dat dat pijn doet en er bij mij allerlei diepere lagen worden geraakt. Dat ik toch niet zo beroemd zal worden en dat ik niet briljant maar misschien middelmatig ben. Leuk maar gewoon.

Het is niet gebruikelijk om zoiets op LinkedIn te delen en vanuit allerlei kanten kreeg ik reacties. Heel veel steunbetuigingen en hartverwarmende berichten. Daar ben ik iedereen erg dankbaar voor. En in dit artikel wil ik een andere kant belichten: Wat zeggen mensen als ze je willen helpen? Het boek dat ik aan het schrijven ben gaat over beïnvloeden en eigenlijk is dat hier ook aan de hand. Wat zeggen mensen om mij in de positieve richting te bewegen? Ik schrijf dit niet om mensen af te katten of te schofferen maar vooral om aan te geven hoe het bij mij binnen komt. Hier een overzicht:

Aandacht

“Ik las je bericht. Wat ontzettend vervelend voor je” Zonder oplossing gewoon meeleven, dat voelt fijn. Behalve als er een tijdje tussen mijn verhaal en de reactie zit. Dan kan ik alweer een stuk verder zijn en word ik teruggezet in de tijd.

“Het doet me ook wel goed want ik herken die toestand van rouw en niks uit je handen krijgen.” Fijne reactie, ik voel me gezien in mijn proces.

“Veel warmte en licht voor bij het loslaten van je droom” Puur medeleven, voelt heel erg fijn.

“Op een of andere manier is t goed om ook andermans pad, worstelingen, en oplossingen te lezen. Het verrijkt.” Fijn om te horen.

Woorden herdefiniëren

“Het gaat er eigenlijk over dat je je afvraagt of je wel genoeg bent.” Dit voelt als net even een andere bewoording die niet de mijne is.

“Het voelt als dat je in beweging bent.” Dit is een globale bewoording die een positieve uitleg geeft, dat voelt wel als prettig.

Doorvragen

“Hoe gaat het nu?” Da’s fijn: dan kan ik zeggen waar ik nu sta en dat ik de rouw voor een groot deel achter me heb gelaten.

Logica

“Dat boek maakt mijn kijk op jou echt niet anders.” Dat is fijn om te horen maar het maakt mijn rouw niet minder.

“ik raadpleeg ook wel eens de I Tjing, het is een mooi boek, maar ik adviseer je je er niet door te laten leiden.” Eigenlijk zegt deze persoon dat ik mogelijk een verkeerde keuze heb gemaakt. Daar ben ik het niet mee eens en ik merk dat ik me afsluit.

“Je eigen ik opnieuw uitvinden is best lastig. Ook als je zelf de goede vragen kunt stellen! Besluitvaardig een nieuwe weg inslaan is 1. Intrinsiek achter dat besluit kunnen staan is 2. Daar hoort rouw bij, dat kan niet anders. Hoe lang dat duurt is per persoon anders.” Dit klinkt als een wijze les maar heb ik hier om gevraagd? De uitspraak plaatst mij in de schoolbanken als leerling terwijl ik alleen wilde delen wat er met mij gebeurt”. (Ik ben bang dat ik dit ook vaak doe).

Betekenis ombuigen

“Voor mij zul jij nooit terug vallen in de middelmatigheid. Ik denk nog vaak aan de gesprekken die wij hebben gehad. Ik vind je een heel leuk mens.” Dat is fijn om te horen maar op het moment dat ik in de rouw zit komt deze uitspraak niet aan. Ik deel over mijn innerlijke proces en deze reactie van buiten staat daar los van.

Groter kader, de tijd-as erbij betrekken

“Het is hoogstens een kwestie van volgorde. Je geeft het nu eerst in Nederland uit en kan daarna altijd nog naar de US.” Die bemoedigende woorden komen te vroeg. Misschien is het wel waar maar daar ben ik nog niet. Misschien had het als vraag wel gewerkt: “Hoe zou het voor je zijn als je het boek over een tijdje – na het uitgeven in NL – toch nog gaat uitgeven in de US?”

Persoonlijke anekdotes

“In het rouwen om de dood van mijn vader merkte ik dat ik allerlei lagen in de rouw tegen kwam.” En: “In mijn leven heb ik veel moeten rouwen en loslaten. Ik denk nu vaak: zak er maar in!” Bij dit soort reacties ligt op de loer dat het gesprek wordt overgenomen. Ik heb iets gedeeld en de ander kaapt het gesprek door over zijn eigen leven te vertellen. Het is een kwestie van timing. En ik zit meestal niet te wachten op de verstopte boodschap in de anekdote.

“Jaren geleden heb ik een contract voor een boek dat ter ondertekening voor mijn neus stond teruggegeven toen ik me realiseerde dat mijn diepste beweegreden (naast kennis delen, inspireren en dies te meer, dat zeer zeker ook) tot meerdere eer en glorie aan mijzelf was. Zo wilde ik niet zijn of worden. Je rouw zal je zuiveren.” Een hele eerlijke reactie maar laat dit de weg voor mij open als ik mijn boek in NL wel wil uitgeven? Je zou uit deze reactie ook de boodschap kunnen oppikken dat je het boek ook niet in NL moet uitgeven als het ter meerdere eer en glorie van jezelf is.

Oplossing aandragen

“Kan ik iets voor je betekenen?” Ik weet het niet, deze reactie voelt dubbel. Het is een soort uitgestoken hand terwijl ik niet om hulp heb gevraagd. Of is het delen van een rouwproces een impliciete vraag om hulp?

Reflectie

Een reactie wil ik hier nog toevoegen omdat er zo’n mooie zelfreflectie uit blijkt: “Ontzettend herkenbaar.♥️ik had een aanvullend verhaal geschreven maar dat gaat dan horen bij de goedbedoelde hart onder de riem. Die is er natuurlijk, alleen is de pijn van deze (herkenbare!) overtuiging nu even eerst aan de beurt. Je bent meer in beweging dan je nu denkt.” Fijn om het goedbedoelde advies terug te houden als ik in mijn artikel expliciet zeg dat ik hier niet op zit te wachten.

Als ik dit overzicht bekijk realiseer ik me dat ik ook vaak goedbedoelde opmerkingen plaats die niet goed aankomen bij de ander. Vooral het meeleven en doorvragen werkt (bij mij).

Lees hier verder over de ontwikkeling van mijn knellende gedachten…